P Zirlai-4

October 21–27, 2023

PATHIAN RAWNGBÂWLNA THAWHPUIIN

Chângvawn: “Thupêk thar ka pêk che u hi, inhmangaih ula; keiin ka hmangaih ang che u hian nangni pawh inhmangaih ula. In inhmangaih chuan mî zawng zawngin ka zirtîrte in ni tih chû mî-ah chuan an hria ang,” (Johana 13:34, 35, NKJV).

Sabbath Chawhnû October 21

Chhiar Tûr: Genesis 12:1–9; 18; 19:1–29; Rome 8:34;

Hebrai 7:25; Jakoba 5:16.

A tîr atangin, Abrahaman rawngbâwlna atâna Pathian hman nih a duh a. Chû chu, entîr nân Genesis 18-a Pathianin Sodom leh Gomorra chunga thil thleng tûr A puân khân a lo lang a. “Dik takin Lalpa Pathian chuan a rawngbâwltu, a zâwlneite hnênah a thurûk hrilh lovin eng mah a ti lo vang,” (Amosa 3:7, NKJV). Sodom leh Gomorra chungchângah khân, “A chhiahhlawh zâwlnei” chu Abrahama a ni.

Abrahaman khualzin pathumte a hmuh lai khân chhûn khaw lum laia châwl a ni a. “Abrahama chuan a mikhual pathumte chu khualzin châu tak an ni chiah hriain, an zînga Pakhat chu sual tel lova chibai bûk tûr a ni tih pawh a ngaihtuah vak lo.”—Ellen G. White, Thlahtubulte leh Zâwlneite, p. 121.

Abrahama, erawh kha chu Pathian rawngbâwlna atân a inhmang zui nghâl thuai a. Hê bunga târ lan ang hian, a inhmanna chu Sodom leh Gomorra mîte tâna dîlsakna thlen a ni. Chû chu, khâng mîte dinhmun kha eng ang pawh lo ni se, an himna tûr hmuh kha a duh a. Chû chu rawngbâwlna a nih loh chuan, eng nge ni chuâng ang ni?

Hê bung pum puiah hian, Abrahama thlarau lam dinhmun duhawm tak pathum: ngilneihna te, hmangaihna te leh tawngtaina/dîlsakna te chu a lo lang a; hêng hi rawngbâwlna kawngah a sâwtpuiawm hlê a ni.

Sunday October 22

Ngilneihna Thilpêk Chu

Genesis 18:1–15 chhiar la. Abrahaman a inlêngte a chhânna atang khân eng ngilneihna thilte chu nge târ lan lo ni le?

Abrahama kha chhûn pachangah a puan in luhna takah a thû a. Chutiang chu thil narân lo tak a ni. Khatih lai hun, nipui lai chhûn pachang angah kha chuan mi tinin ni hlim leh thlifîm an thlahlel hlê thîn a. Abrahama erawh kha chuan tanpui ngai mî lo kal apiangte tanpui tûrin khawlum kha a lo tuâr a ni thei ang em?

Khata a awm lai khân khualzin pathum a hmû a. Mi khualte chunga ngilneihna lantîr kha a tih dân phung rêng a ni. Chuvâng chuan khatianga a chêtna kha amah atanga lo chhuak a ni: a puân in luhna atang chuan anmahni tâwk tûrin a tlân a ni. Helai tak hi a pawimawh rêng a: A hnên an rawn pan hmâ pawh khân Abrahama chu anmahni tâwk tûra che chhuak zâwkah a tang a ni.

“ ‘Tui tlêm tal rawn la sela, in kête sil ula, thing hnuaiah hian châwl teh rih u; chhang tlêm tal ka va lâ ang a, in thinlung tiharh ang che u; chûmi hnuah chuan in kal zêl dâwn nia; chu mi avânga in chhiahhlawh hnêna lo kal hi in ni châwk ang a,’ a ti a.” (Gen. 18:4, 5, NKJV).

Abrahaman a rawngbâwlna a hria a, chû chu milem biakna, Pathian hriat lohna leh pathian tam tak neihnain a tuâm khawvêla mi tin hnên Lalpa hriatna neihtîr a ni. Hê thilthlenga kan hmuh angin, a rawngbâwlna a hlen nghâl dân chu mikhualte chunga ngilneihna lantîr a ni a, chutianga tih chu khatih lai khawvêlah kha chuan a lâr vak lo.

Chutih laiin, Abrahama “chhûngkaw ropuiah khân mî sâng chuâng mah awmin, thenkhat kha chu chhûngkhat pâte an ni a, chûngte pawh chu milem biakna rawn kalsan hlim hlawlte an ni. Chutiang chhûngkua chuan rinchhan tûr ban nghet tak an mamawh thîn. Tih dân nghet lo, thle tawn mai mai ang chî chu a tâwk lo………. Abrahama hûhâng kha amâ chhûngkaw bâkah pawh a darh zâu zêl a. Puan in a zârna hmun apiangah, inthâwina leh Pathian biakna atân mâichâm a din thar zêl thîn a. A puan in a thiah leh hnûah pawh, a mâichâm chu a awm zui reng a; khâng lai huna Kanaan mi khualzinten, A chhiahhlawh Abrahama nun atanga Pathian hriatna neiin, Jehova hnêna inthâwina hlân tûrin mâichâm vêlah an tâp zui thîn.”—Ellen. G. White, Education, p. 187.

A tîr atangin, hê mî hian rawngbâwl tûra Pathian koh nihna a hrethiam a, Ram Tiâma a kal tûr pawh chawlh hmang tûr ni lo vin, a thlahte hmanga a kiang vêla chêngte leh khawvêl tâna malsâwmna thlen tûr a ni tih pawh a manthiam a ni.

Nangmâ nunah Abrahama ngilneihzia entîrna eng thupuite kha nge entawnah i hman theih ang?

Thawhtannî October 23

Abrahaman Mi Tinte A Hmangaihna

Genesis 18:16–33 chhiar la. Chî leh hnam thliâr hranna tel lo va mî zawng zawngte a hmangaihna nun ropui tak chu engtin nge Abrahaman a lantîr?

Abrahama nihna duhawm pahnihna chu Genesis 18 atangin kan hmu thei a, chû chu mîte, amah hretu ni kher lote nên lama a hmangaihna chu a ni. Hei hi kan zâa tân zirlai ropui tak a ni. Sodom leh Gomorra mîte kha mi sual, a ngaihsân loh zâwng takte an ni chungin, chî leh hnam, tawng, sâkhua leh mipa leh hmeichhia thliâr lo va hmangaihnain a thinlung a khat liam a ni.

Chutah Pathianin Sodom leh Gomorra khawpuia mîte tihhlum a tum thû chu Abrahama hnênah a hrilh a. “Tichuan Lalpan, ‘Sodom leh Gomorra khaw âu thâwm a nasa ngêiin, an sual nasa êm êm a ni ngêi mai; tûnah ka zuk kal ang a, an âu thâwm ka hnêna lo thleng ang ngêi hian an ti nge ti lo ka en ang a; an tih loh chuan ka hre mai ang,’ a ti a.” (Gen. 18:20, 21, ESV).

Inngaihtlâwm leh zahna nên, Abrahaman Pathian hnênah ngenna a thlen a: “ ‘Nang êm chuan chutiang chuan mi felte chu mi sualte anga an awm vêna tûra mi felte chu mi sualte zînga tihhlum vê mai te chu i ti âwm êm sî lo va; nang êm chuan i ti âwm êm sî lo; lei chung zawng zawng Rorêltu chuan fel takin a ti dâwn lâwm ni?’ a ti a,” (Gen. 18:25, ESV).

A hmangaihna zârah, Abrahaman mi felte chauh ni lo, hêng khawpuia mî zawng zawngte hi chhanhim an nih a beisei a. Nî e, chuta chêngte chu chuti taka suaksual chu an ni tih Abrahama pawhin a hre tho a ni. Chûng mîten chîn tha lo an chîn leh, sualzia eng ang takin nge a hriat pawh kan hre lo zâwk a ni. Bung leha târ lan, an chungchâng kan hriat dân chu, Lota-te in tuâl vêla an chêt dân chu tenawm tak niin (Gen. 19:1–11), khâng mîte kha mi sual an ni.

Chutichungin amah Abrahaman Pathian hmangaihna zâwk chu hriain, an tân dîlna a thlensak a. Ani khân mihringte hian simna nên Pathian lam an hawi leh thei tih a hria a. Hêng khawpuia chêngte hi zuah an nih hlauh chuan, anmahni chhandam tûra beihna hun tha dang a nei thei dâwn a ni.

A tâwpah chuan, Abrahaman a dîlsakna kha Pathianin mihringte A hmangaihna behchhanin a thlen a. Amah ngêi pawhin mi sualte hmangaihna ropui tak a nei a, nunna a awm chhûng chu chhandamna atâna beiseina a awm tih a hria a ni.

Kan tawngtai nunah hian, engati nge dîlsak tawngtaina hi a pawimawh viâu? Engtin nge mi dangte tâna tawngtaisakna hian thlarauva thang lian tûr leh, Pathianin mi sualte A hmangaihzia a taka hriatna nei tûra min tanpui thin?

Thawhlehnî October 24

Abrahama Tawngtaina Thlarau

Chhiar tûr: Genesis 18:23–32 leh Jakoba 5:16. Dîlsak tawngtai thiltih theihzia chungchâng eng nge hei hian min zirtîr?

Abrahama leh Pathian inkâra inbiakna hi entîr nei a ni a, dîlsak tawngtaina entîrna a ni. Hê bungah hian Abrahama chu Pathian hmâa Sodom leh Gomorra mipuite tâna dîlsaktu anga târ lan a ni a. Ani chuan an tân, anmahni âiawhin dîlna a thlen a; chû chu eng emawti zâwng chuan Pâ hmâa Dîlsaktu Isua entîrna pawh a ni. Tûna kan rawngbâwl hlawhtlinna tûr chu hetiang tawngtaisakna ang chî kan hlan chauhin a ni dâwn a ni.

Abrahaman Sodom leh Gomorra leh a chhehvêl khaw danga chêngte hmangaih dân a lo zir dîm diâm tawh a. Chûvâng chuan a tawngtaina kha a rinawmin a tak a. Ani khân Sodom leh Gomorra lalte dotu lal dangte kha a lo hneh tawh a. Abrahaman hnehna a chan hnûin, Sodom khaw lal Bera kha Melkizedeka nên Abrahama hmuak tûrin an lo kal a. Bera chuan a mipuite leh an inte chu a hnêna pe kîr leh tûrin a ngên a: “ ‘Mihringte hi mi pê la, sumte hi chu nangman nei rawh,’ a ti a” (Gen. 14:21, ESV). Hei hi hê lalin a mîte a hmangaihzia lantîrna a ni. Abrahama nunze mâwi ropui zînga pakhat chu hmangaihna a ni a, ani Sodom leh Gomorra lalte nên lama hmangaihtu a ni a; anni leh an mîte tân pawh a dîlsak a ni. “Thlarâu boral tûr hmangaihna chuan Abrahama chu dîlsakna hlân tûrin a tiphûr a.”—Ellen G. White, Thlahtubulte leh Zâwlneite, p. 123.

Abrahama kha inngaitlâwm leh chhel taka tawngtai mî a ni a. A dîlna hmasa ber, mi fel 50-te chhanhim tûra ngenna Pathianin A pawmsak hnû pawh khân, a ngensakna chu a la chhunzawm leh ta zêl a ni.

Tawngtaina, dîlsak tawngtaina tel lo vin kan rawngbâwlna a hlawhtling thei lo. Mî tû emaw tâwk a, thu sawi emaw, Bible zirna emaw neihpui hnûin, chûng mîte chu kan dîlsak zui zêl tûr a ni. Chûng mîte thinlung dek tûra kan dîlnate chu Pathianin A ngaihven thîn a. Kan thiante leh hmêlhriatte pianthartîrtu tûr chu kan thusawi emaw, sawi thiamna emaw lam ni lo vin, Thlarau Thianghlim a ni zâwk. Hei vâng hian rawngbâwlnaah kan inhmang a, mi mal tak pawhin kan intawngtaisak thîn tûr a ni.

Chhiar tûr: Rome 8:34 leh Hebrai 7:25. Isuâ thil min tihsak chungchâng eng nge min hrilh a, mi dangte tâna dîlsaknaa kan tih tûr manthiam tha zâwk tûrin engtin nge hê thutak hian min tanpui theih ang?

Nilâinî October 25

Abrahama Rawngbâwlna

Genesis 19:1–29 chhiar la. Abrahama ngilneihna, hmangaihna leh tawngtaina thlarau rah chhuah kha eng nge ni?

Hêng chângte hian Sodom khawpuia Lota dinhmun niâwm thil tuipuiawm tak min hrilh a: “Lota chu Sodom kulh kawngka bulah a thû a,” (Gen. 19:1, NKJV). A âwmzia chu khawpuia mi pawimawh, inawpna thila dinhmun sâng luah tih a kâwk a; a chhan chu khawpui kulha thû tih chu hotûte, rorêltûte leh lalte nêna thu ho phâk tihna a ni (2 Samuela 19:8; Jer. 38:7; Ruthi 4:1).

Genesis 19 hi bung 18-a Abrahama leh vântirhkoh thû nêna kal dûn zêl a ni. Abrahama leh Lota kha khawpui kulh kawngka bula thû an ni a (Gen. 18:1; 19:1); Abrahama leh Lota-te khân mi khualte chu an chênna hmuna châwl tûrin an sâwm a (Gen. 18:3, 4; 19:2); Abrahama leh Lota-te khân an inlêngte tân ei tûr an buatsaihsak vê vê a ni (Gen. 18:4–8; 19:3). Lota khân tihsual dangte pawh lo nei mah se, nungchang ze mâwi thenkhat chu a nei tho a ang hlê a ni.

“Tichuan Lalpan Sodom leh Gomorra khaw chungah chuan vâna Lalpâ hnên atang chuan kât leh mei a sûrtîr a; tichuan chûng khuâte leh phaizâwl zawng zawng leh khuaa mî zawng zawngte leh leia thil tote chu a tiboral ta vek a,” (Gen. 19:24, 25, NKJV).

Sodom leh Gomorra khawpuiah khân mi eng zât nge chêng kan hre lo va; mahse, khâng mipui sâng tam takte zîng atang khân mi palî chiahin khawpui an chhuahsan a, pathum chiah an him a ni. Chutiang deuh chu Genesis-a Tuilêt pawh kha a ni. Khatih hun laia mihring awm zât kan hre lo nâin, mi tam zâwkte chu an boral tih kan hria a ni.

Sodoma chêng mi tlêm tê chauh chhanhim an nihna kha kan rawngbâwlna nihphung: mî zawng zawng chhandam an ni vek kher dâwn lo tih târ langtu a ni. Keini chuan mi tin hian Isua leh A chhandamna ruâhman hi pawm vek sê kan duh a; mahse, mi tinin duhthlang tûra zalênna an nei a ni. Kan tih tûr chu mî a tam thei ang ber chu Isua thlang tûra sâwm a ni. Kan rawngbâwlna kan hlen theih laiin, Pathianin Thlarau Thianghlim thawhpui ngêi tûrin min tî a; mahse, mi mal duhthlanna bâkin A che ngai dâwn lo. Duhthlanna zalên tih chu, eng pawh tîin, tawngtai nasa viâu pawh ni ilang, a tâwpah chuan chhandamna chu mimal duhthlanna ang ziâ zêlin a lo thleng dâwn tih hi a ni.

Kan intukluh a, kan beisei ang chî a rahte kan hmuh lohin, engtin nge beidawng mai lo tûra zirlai kan zir theih ang?

Ningânî October 26

Pathian Ruâhmanna Hnuaiah Intulût Rawh

Genesis 12:1–9 chhiar la. Kan hma lam kawng chiang lo anga a lan châng pawh a, Pathian ruâhmanna hnuaia intukluh chungchâng eng nge hêng chângte hian min zirtîr?

Abrahama nihna duhawm zînga pakhat chu, Pathian ruâhmanna hnuaia a intulût kha a ni. Pathian nêna an intawhna zawng zawngah khân a intukluhna chu a lo lang zêl thîn a ni.

Koh A Nihna: Abrahaman vân atangin kohna khirh tak mai a dawng a: “Lalpan Abrama hnênah chuan, ‘I khaw lam atâ leh i laichînteho zîng atâ leh, i pâ in atâ chhuak la, ram ka la entîr tûr che lamah kal rawh,’ a ti a,” (Gen. 12:1, NIV). Vân lam chhuak âw a hriat khân, a rilrû awm dân hmasa ber ni thei chu, thil hriat sual palh anga ngaia lo haider a ni. A nih loh leh, thuchah chu dawngsawng tha duh lo va, Ka kal duh lo; Heta awm ka duh tia chhâng thei a ni. “Ram ka la entîr tûr che” tih hi kalna tûr chin hre lo sawina pawh a ang thei âwm e! Mahse kohna chu a pawm a. Amâ ruâhmanna chu Pathian ruâhmanna hnuaia tulûtin, a pâ chhûngte leh an ram chu a chhuahsan ta a: “Chutichuan Abrama chu Lalpan a hnêna a sawi angin a kal ta a,” (Gen. 12:4, NIV).

Ram Duh Thlan: Abrahama chhiahhlawhte leh Lota chhiahhlawhte inkârah inhniâl buaina a lo chhuak a; mahse, ani kha chu mahnî tîsâ leh thisen nêna inbei buai vê vak chî a ni lo. Pathian ruâhmanna hnuaiah a intulût a, Ani chuan mal A sâwm leh mai zâwk a ni: “A hnên atâ Lota a awm hran hnû chuan Lalpan Abrama hnênah, ‘Dâk la, i awmna atang khân hmâr lam te, chhim lam te, chhak lam te, thlang lam te en rawh. I ram hmuh zawng zawng hi nang leh i thlahte kumkhua atân ka pe dâwn che u a ni,’ a ti a.” (Gen. 13:14, 15, NASB).

Sodom leh Gomorra Tihchhiatna: Pathianin Abrahama hnêna hêng khawpui pahnihte dinhmun tûr A puân khân, ani chu hmangaihnaa khatin, chûng khawpuite himna tûr kawng a zawnsak a. Khâng khawpuia mi fel sâwm chauh pawh an awm tâk lohah khân, tihchhiat a ni ta a. Abrahama chu Pathian ruâhmanna hnuaia intulûtin, khâng khawpuite chunga Pathian hremna pawh a pawm leh mai a ni.

Eng ang boruâk hnuaiah pawh Pathian hnênah a intukluh zêl avângin Lalpan Abrahama kha A hmang thei a ni. Tûn hunah hian keini pawh chutiang chu kan ni vê tûr a ni.

Chona: Kan khawpuiahte hian, a nih dân tûr ang taka chanchin tha puân chhuah leh rah a chhuahna tûra harsatna kan hmachhawn thîn a. Pathian A lo chêtna tûra kan dîl ngawrh a ngai.

Hmalâkna Tûr: Nangmâ harsatna tawh ang tâwk vê dang tû emaw biak pawh theih dân tûr kawng dap la. Chû mî hnênah chuan i lo tawngtaisak thîn tih hrilh la; tanpui tûra kawng kawhhmuh tûr chein Pathian ngên bawk ang che.

Zirtâwpnî October 27 Zir Belhna: “Thlarâu boral tûr hmangaihna chuan Abrahama chu dîlsakna hlân tûrin a tiphûr a. Khawpui tawp taka sualna chu a ten êm êm lai chuan, mi sualte chu chhandamin awm se a duh ngawih ngawih a. Sodom khaw tâna nasa taka a rilru a pêkna hi sim lote chunga kan rilru put dân tûr entîrna a ni. Sual huatna kan nei tûr a ni a, mi sual chu kan hmangaihin, kan khawngaih tûr a ni. Sodom mîte chunga tla chhiatna râpthlâk leh beiseibote chuan min huâl vêl a. Nî tinin thenkhat tân khawngaihna kawng chu khâr a ni a. Dârkâr tin hian thenkhatin khawngaihnain a phâk chin an pêl a. Mi sualin chhiatna hlauhawm a tlânsan theih nâna ngenna leh vaulâwkna chu khawiah nge? Khawiah nge thihna atanga hnûk kîrtu kutte chu? Inngaitlâwm leh beidawng lova rinnaa Pathian hnêna dîlsaktu chu khawiah nge an awm?

“Abrahama rilrû chu Kristâ rilrû ang a ni. Amah Pathian Fapa ngêi chu mi sualte tân Sawipuitu ropui a ni. A tlante tâna a man petu chuan mihring thlarau hlûtzia chu A hria a. Sual kalha nungchang thianghlim, bawlhhlawh kâi lova nung thei Krista chauh chuan mi sual hnênah thatna tâwp neilo hmangaihna chu a puâng thei ang. Khenbehna na tak a tuâr laiin, khawvêl pum pui sualna chu Amaha inbelin, a sawi chhetu leh tihlumtu tân Pathian hnênah a tawngtai a, ‘Ka Pa, anni hi ngaidam rawh an thil tih hi an hre lo a ni,’ tiin. Luka 23:34.”—Ellen G. White, Thlahtubulte leh Zâwlneite, pp. 1123, 124.

“A chheh vêl hnamte chuan Abrahama chu lal fapa thiltithei leh lal fing leh chak angin an châwimâwi a. A thenawmte lakah a inkhâr khip lo. A nun leh nungchang, milem behote nên inpersan daih mai chu, rinna dik hrilh nân a hmang a. Pathiana a rinawmna te, a nêlawmna leh thilphalna avângte chuan mi rin a hlawh a, thian thâte a nei a, a der mai lo, ropuina dik tak a neih avângin châwimâwina leh zahna a dawng a ni.”— Thlahtubulte leh Zâwlneite, pp. 116.

Sawi Ho Tûr

©Pathian Lehkhathû tangin rawngbâwl tûra kohna hlen chhuak mi mal entîrna dang engte nge min kawhhmuh? Baptistu Johana kha, mi hlawhtling niin i hria em?

©Genesis 19:30-36 chhiar la. Hêng chângte hian Sodom atanga chhanchhuahte nungchang chungchâng eng nge min hrilh?

© Rawngbâwlna leh hlen a nih dân chungchângah, Abrahama entîrna atangin eng zirlai nge kan zir chhuah theih ang?

©Hei hi ngaihtuah teh: Sodom leh Gomorra tânaAbrahama dîlsakna kha hlawhtlingin nge i ngaih hlawhchham zâwkin?